Αρχιμ. Επιφανίου Οικονόμου
Ορθόδοξες θέσεις, Σύγχρονες Προσεγγίσεις
Εκδόσεις Ίνδικτος, Αθήνα 2006.
Παρουσίαση: Εμμ. Δρυλεράκης
Σε μιά εποχή που στα μέσα ενημέρωσης επικρατεί η προβολή όσων αμφισβητούν το ρόλο της Εκκλησίας στη σύγχρονη κοινωνία, αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον προσπάθειες όπως αυτή να αντλήσουν από τον πνευματικό θησαυρό της ορθόδοξης παράδοσης για να παρουσιάσουν μια άλλη πρόταση. Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου του ο Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Οικονόμου αναφέρει τα λόγια του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, που σημάδεψαν τη σκέψη του: «Ἀπὸ τὴ σιωπὴ τοῦ νεκροταφείου καὶ τὴν ἀδράνεια, χάριν τῆς ὁποίας κανεὶς δὲν ἀσχολεῖται μαζί μας, προτιμῶ τὸν ἀγώνα, στὴ διάρκεια τοῦ ὁποίου σίγουρα ὑπάρχουν ἀπώλειες, ἀλλὰ ἐπιτυγχάνονται καὶ κατακτήσεις» (σ. 11). Με αυτό σαν γνώμονα λαμβάνει το λόγο και προβάλλει σε προτάσεις και προβληματισμούς για τη σύγχρονη καθημερινότητα.
Ο καλαίσθητος τόμος σε 396 σελίδες φιλοξενεί άρθρα που δημοσιεύτηκαν στον Τύπο, αλλά και ποιμαντικούς λόγους που εκφωνήθηκαν σε εορταστικές εκκλησιαστικές συνάξεις. Αποτελεί ευκαιρία για γνωριμία με την πραγματική παρουσία του Αρχιμανδρίτη Επιφάνιου μέσα στην Εκκλησία. Στα κείμενά του, αντίθετα με ότι θα περίμενε κανείς για κείμενα που έχουν δημοσιευτεί στον τύπο και έχουν την ανάγκη να συμβαδίζουν με την επικαιρότητα, η διαπραγμάτευση παρουσιάζει μία οπτική των γεγονότων όπου ανακαλείται η ιστορική εμπειρία με αποτέλεσμα να δίδονται προτάσεις με διαχρονική σημασία.
Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν οι «Νέοι και νηστεία» οι «Λίγες σκέψεις για την παιδεία», «Τὸ ἀλκοόλ καὶ οἱ νέοι», «Ἡ ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν κατὰ τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο», «Οἱ μητέρες τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν καὶ τὸ μεγαλεῖο τῆς μητρότητας», όπου προβάλλονται αξίες αλλά και προβληματισμοὶ γιὰ τὴ σύγχρονη νεολαία. Ὑπάρχουν ἀναφορὲς στὴ σύγχρονη ἐκκλησιαστικὴ πραγματικότητα σὲ κείμενα, ὅπως «Οἱ προβατόσχημοι λύκοι», «Τὸ ἀντιεκκλησιαστικὸ “ἀμόκ” καὶ ἡ ἀποκατάσταση τῆς ἀλήθειας», «Ἡ “διαφωνία” Προέδρου καὶ Ἀρχιεπισκόπου», καὶ κείμενα ποιμαντικοῦ προβληματισμοῦ, ὅπως τὰ «Παίδων ὁράματα», «Κακοποίηση τῶν γυναικῶν: μία σύγχρονη ἐπιδημία», «Ἡ πολιτικὴ κηδεία καὶ ἡ Ἐκκλησία». Ἀπὸ τὶς σελίδες τοῦ βιβλίου τέλος δεν απουσιάζουν σύγχρονα ιστορικὰ και θεολογικά μελετήματα, ὅπως «Ἂν ξανακατέβεις, Χριστέ, στὴ γῆ μας», «Χρυσόστομος Καλαφάτης: Μία ζωή προσφορᾶς στὴν Ἐκκλησία», «Ὁ θρῆνος τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου», «Μνήμη Ἁγίων Μικρασίας», «Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χρύσανθος, ὁ πρῶτος ἀντιστασιακός», «Γιατί ἐπιτρέπει ὁ Θεός;», καθώς καί «Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, καρποὶ ἁγίων μητέρων» καί «Τὸ στάδιο τῶν ἀρετῶν, ὁδοδείκτης τῆς ὀρθόδοξης ζωῆς».
Η διαπραγμάτευση γίνεται με κριτική σκέψη και με συγκρότηση, κατανόηση της σύγχρονης πραγματικότητας και σεβασμό στην παράδοση της Εκκλησίας. Στις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης θα βρει ένα συζητητή που παρουσιάζει τις θέσεις του, θέσεις που τυγχάνουν γενικής αποδοχής, όμως στις μέρες μας δύσκολα λαμβάνουν το λόγο.
Ενδεικτικὸ τῆς διαπραγμάτευσης εἶναι τὸ παρακάτω ἀπόσπασμα:
«τουρκοκρατία... Ἑλληνικὴ ἐπανάσταση.... Μικρασιατικὴ καταστροφή... Τί προβλέπεται γι’ αὐτὰ τὰ γεγονότα, τὰ ὁποῖα οὐσιαστικὰ μᾶς χωρίζουν; Θὰ ἀπαλειφθοῦν καὶ αὐτά, θὰ μεταλλαχθοῦν, θὰ ξαναγραφοῦν; [...] Τὰ τρία τελευταῖα χρόνια ἡ Ἑλλάδα ἔχει κάνει βασικὲς ὑποχωρήσεις, ὅπως εἶναι ἡ ἀπάλειψη ἀπὸ τὰ βιβλία τῆς ἱστορίας καὶ τῶν τριῶν τάξεων τοῦ Λυκείου κάθε ἀναφορᾶς στὴν τουρκοκρατία καὶ τὴν Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση, τὴ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποία ἡ ἄλλη πλευρὰ ὄχι μόνο δὲν ἔχει κάνει βῆμα πίσω ἀλλὰ ἐνισχύει τὴν προπαγάνδα κατὰ τῆς Ἑλλάδος στὴ σχολική της πρακτική» (σ. 190-191).
Τύπος τῆς Κυριακῆς 8/2/2004
«Περίεργη ἐπανεγγραφη τῆς ἱστορίας», σ. 189-192
Διαβάστε το κείμενο στις Συζητήσεις
Σήμερα, τρία χρόνια μετά, το ερώτημα έγινε καίριο.
|
|
|
