Βασίλειος Τατάκης
Η Συμβολή της Καππαδοκίας στη Χριστιανική Σκέψη
Απόσπασμα από το ομώνυμο βιβλίο, εκδ. Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα 1989.
17. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ TOΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
Παρ' όλ' αυτά, αν στο τέλος του 3ου αιώνα αποπειραθούμε μιαν ανασκόπηση της πορείας του χριστιανισμού, θα ιδούμε ότι ο τόνος που κυριαρχεί στους τρεις πρώτους αιώνες είναι αγωνιστικός. Κάθε στιγμή έπρεπε να ξανακερδίζεται η νίκη, που κάθε στιγμή κινδύνευε από το πλήθος των αντιπάλων. Όμοια επικίνδυνοι οι εξωτερικοί αντίπαλοι, οι εθνικοί, και οι εσωτερικοί, οι αιρετικοί. Η μεταφυσική αγωνία των ανθρώπων δοκίμασε πολλούς δρόμους για να βρει την ικανοποίησή της: νεοπλατωνισμός, μανιχαϊσμός, γνωστικισμός, μοντανισμός, συγκρητισμός, κ.ά. Πόση εύψυχία, πόση εμμονή, τί πίστη, αλλά και πόσοι μάρτυρες, για να υπερνικήσει η ορθοδοξία όλες τις αντιξοότητες. Ή νίκη της καθαρά πνευματική: τον αρχαίο κόσμο τον κέρδισε το πνεύμα του Ευαγγελίου. Άλλά —και τούτο είναι το εκπληκτικό— ο ίδιος ο αρχαίος κόσμος πολύτιμα βοήθησε για τη νίκη με τα πνευματικά του κι αυτός όπλα, τις αλήθειες και τις μεθόδους της φιλοσοφίας του και της επιστήμης του.
Η συμμετοχή της Καππαδοκίας σ' αυτό τον αγώνα και η ως τώρα συμβολή της στη νίκη στάθηκε, όπως είδαμε, σημαντική. Ανάλογη ήταν και η διάδοση του χριστιανισμού, όχι μόνο στην Καισάρεια, τη μητρόπολή της, αλλα και στην ύπαιθρο χώρα. Πέντε χωρεπίσκοποι(130) ήρθαν στην Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια από την ύπαιθρο της Καππαδοκίας.
Notes
130. Παπαδόπουλος, σ. 12. Ας σημειωθεί ότι καππαδόκες Πατέρες με πλούσια δράση συναντούμε στις αρχές (;) του 4ου» αιώνα κι έξω από την Καππαδοκία, όπως, λόγου χάρη, τον άγιο Αχίλλιο, πολιούχο Λαρίσης, και τους δυο ανιψιούς του, τον άγιο Οικουμένιο, πολιούχο Τρίκκης, και τον άγιο Ρηγίνο, πολιούχο Σκοπέλου. Βλ.: Αντώνιος Τρίκκης, σ. 15, 7-8.
|
