On Line Library of the Church of Greece

Αξιότιμε κ. Διευθυντά,

Η πρόσφατη καθιέρωση της προαιρετικής καύσης των νεκρών δεν νομίζω ότι επήλθε ως αποτέλεσμα καθολικού αιτήματος του λαού. Υπήρξε από καιρό αίτημα μειοψηφιών μάλλον, που επροβάλλετο στο πλαίσιο δικών τους επιδιώξεων, το πιθανότερον δε αυτής του χωρισμού Κράτους και Εκκλησίας. Δεν διαφαίνεται ότι θα τύχει της επιδοκιμασίας της πλειοψηφείας, όπως δεν έτυχε και ο πολιτικός γάμος.

Οι πτυχές του θέματος που θα έπρεπε να είχαν εξεταστεί προ της λήψεως της αποφάσεως είναι πολλές (πολιτικές, πολιτισμικές, οικονομικές, θρησκευτικές…) και κάτι τέτοιο δεν έγινε, ή δεν έγινε στο βαθμό που θα έπρεπε, ώστε όλοι μας να διαφωτιστούμε. Με την ευκαιρία, έστω και μετά την απόφαση, θα ήθελα να διατυπώσω κάποιες απόψεις για μια πτυχή του θέματος που μάλλον ουδένα απασχόλησε.

Φρονώ ότι η καύση των νεκρών αποδυναμώνει την έννοια της πατρώας γης, εφόσον, συν τοις άλλοις, η πατρίδα είναι ο τόπος των προγονικών τάφων. Αν στο βάθος του χρόνου επικρατήσει η καύση, βαθμιαίως θα εκλείψουν οι τάφοι. Εξασθενεί έτσι και η σχέση των ζώντων με την πατρώα γη. Ιδιαίτερα των ομογενών μας που δεν θα έχουν και λόγο… προσκυνήματος στους τάφους των θαμμένων συγγενών, αφού τέτοιοι δεν θα υπάρχουν.

Θα ειπείτε ότι είναι ακραίες απόψεις, όμως στο βάθος του ιστορικού χρόνου (όχι αύριο και μεθαύριο) γιατί να μην συμβούν αυτά; Και ακόμα, οι προγονικοί τάφοι υπήρξαν πηγή πληροφόρησης για επιστήμονες, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ανθρωπολόγους, θρησκειολόγους κ. ά. και συνέβαλαν στην γνώση του πολιτισμού και του τρόπου ζωής, αλλά και των ανθρωπίνων χαρακτηριστικών σε μακρινές εποχές. Ίσως, έπειτα από αιώνες, οι επιστήμονες να στερούνται μιας τέτοιας πηγής για έρευνα.

Ας μην μας διαφεύγει ότι στην ταφή των νεκρών οφείλονται οι μεγαλειώδεις κατασκευές των πυραμίδων, τα γνωστά μαυσωλεία και άλλα τεχνουργήματα. Και σήμερα στα νεκροταφεία μας έχουν εναποτεθεί αριστουργήματα της γλυπτικής τέχνης και στα μουσεία μας εκτίθενται κτερίσματα που θαυμάζονται από τους επισκέπτες.

Η καύση των νεκρών, αν επικρατήσει, θα νεκρώσει συναφείς προς τα ανωτέρω εκτεθέντα δραστηριότητες, σαφώς πολιτισμικής χροιάς. Οι εξ εσπερίας ιδέες είναι καλοδεχούμενες, αλλά καλό είναι, πριν εφαρμοσθούν, να φιλτράρονται μέσα από την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, τις αντιλήψεις και τα χαρακτηριστικά του Έλληνα.

Τελικά, δεν έχω πεισθεί για την αναγκαιότητα της καύσης των νεκρών και τα οφέλη που θα προκύψουν απ’ αυτήν.

 

  

Σελίδα περιεχομένων της ημερίδας