Πρωτ. Δημήτριος Στανιλοάε
Εἰσαγωγὴ* στὴ «Μυσταγωγία» τοῦ Ἁγ.Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ
Μετάφραση ἀπὸ τὰ γαλλικά Ἰγνάτιος Σακαλῆς
Ἀθῆναι, Ἀποστολικὴ Διακονία, 1997 [Γ’ἔκδ. ]
Ὁ ἅγ. Μάξιμος
Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς γεννήθηκε τὸ 580 στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ οἰκογένεια εὐγενῆ καὶ πῆρε καλὴ θεολογικὴ καὶ φιλοσοφικὴ μόρφωση. Γύρω στὰ 610 ὁ αὐτοκράτορας Ἡράκλειος τὸν ἐκάλεσε στὴν αὐλή του καὶ τοῦ ἐμπιστεύτηκε τὴ θέση τοῦ πρώτου γραμματέα. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τοῦ ἔδωσε τὴ δυνατότητα ν' ἀποκτήση φιλικὲς σχέσεις μὲ σπουδαῖες προσωπικότητες τῆς αὐτοκρατορίας• μερικὲς ἀπ' αὐτὲς τοῦ ζήτησαν ἀκόμα καὶ συμβουλὲς ἀργότερα, ὅταν ἔζησε σὰν μοναχὸς μακρυὰ ἀπὸ τὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλή.
Τρία - τέσσερα χρόνια πιὸ ὕστερα, ἐγκαταλείπει τὴ θέση του στὴν αὐτοκρατορικὴ αὐλή, γιὰ νὰ γίνη μοναχὸς σ' ἕνα μοναστήρι στὴ Χρυσούπολη (Σκούταρι), στὴν ἄλλη ὄχθη τοῦ Βοσπόρου, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη. Τὸ 618 ἔχει ἤδη ἕνα μαθητὴ ἀφωσιωμένο, τὸ μοναχὸ Ἀναστάσιο, ποὺ μένει κοντά του ὅλη του τὴ ζωὴ κι ἀκόμα μετέχει καὶ στὸ μαρτυρικό του θάνατο.
Ὁ βιογράφος του παρουσιάζει σὰν κίνητρο τῆς περιφρόνησης τῆς λαμπρῆς ζωῆς στὴν αὐλή, γιὰ μιὰ ζωὴ ἁπλοῦ μοναχοῦ σ' ἕνα ταπεινὸ μοναστῆρι, τὴν ἐπιθυμία τῆς ἡσυχίας.(1) Μποροῦμε νὰ ἐπιβεβαιωθοῦμε γι’ αὐτὸ τὸ κίνητρο, τόσο ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ ἅγιος Μάξιμος μένει σ' ὅλη του τὴ ζωὴ ἁπλὸς μοναχός, παρόλο ποὺ ὑπῆρξε ἡ πιὸ λαμπρὴ διάνοια τῆς ἐποχῆς του καὶ δημιούργησε ἕνα ἔργο ποὺ ἀντιστέκεται σ' ὅλους τους καιρούς, ὅσο καὶ ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ πρῶτα γραφτά του, γραμμένα μέσα στὰ πρῶτα δύο -τρία χρόνια, ἀφοῦ ἒφυγε ἀπὸ τὸ μοναστήρι αὐτό, ἔχουν ἀσκητικὸ-πνευματικὸ περιεχόμενο. Τὸ περιεχόμενό τους πρέπει νὰ ἔχη διασαφηνισθῆ ἀπὸ τὸν ἅγιο Μάξιμο κατὰ τὰ χρόνια ποὺ ἔζησε μέσα στὸ μοναστήρι τῆς Χρυσούπολης. Πράγματι, ὁ βιογράφος του ὑπογραμμίζει τὴν πρόοδο ποὺ σημείωσε ὁ ἅγιος Μάξιμος κατὰ τὴν περίοδο αὐτὴ στὴν ἀσκητικὴ πράξη καὶ στὴ θεωρητικὴ ζωή.
Σημειώσεις
* Χωρὶς τὴ συμπόρευση τοῦ κ. Π. Νέλλα σ' ὅλη τὴ διαδρομὴ καὶ τὴ συνάντηση τοῦ ξεκινήματος μὲ τὸν π. Ἀρτέμιο ἡ ἀπόδοση αὐτὴ θὰ ἦταν πολὺ κατώτερη.— Τοὺς ἐκφράζω τὴν εὐγνωμοσύνη μου. (Σημείωση τοῦ μεταφραστῆ).
1. ΜΙΧΑΗΛ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ (;) Εἰς τὸν βίον καὶ τὴν ἄθλησιν τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν καὶ ὁμολογητοῦ Μαξίμου, P.G. 90, 72 Β-73 Α.
|
