Γεώργιος Παπαδόπουλος
Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)
Εκδόσεις "Τέρτιος", Κατερίνη.
Ο συγγραφέας είναι Μεγάλος Πρωτέκδικος της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και Διευθυντής της Μουσικής Σχολής του εν Κων/πόλει Εκκλ. Μουσικού Συλλόγου.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ Ζ'
ΑΠΟ ΠΕΤΡΟΥ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΥ
ΜΕΧΡΙ ΤΩΝ ΕΦΕΥΡΕΤΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΡΑΦΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ (1730-1814)
Ο πρόδρομος της νέας γραφικής μεθόδου.
Μετά τον Πέτρον τον Πελοποννήσιον, πρόδρομος της νυν εν χρήσει παρασημαντικής δικαίως δύναται να θεωρηθή, ο ονομαστός μουσικός και μελοποιός Γεώργιος ο Κρης, μαθητής γενόμενος Μελετίου Σιναΐτου του Κρητός (1770) και Ιακώβου του Πελοποννησίου, Πρωτοψάλτου της Μ. Εκκλησίας, ους υπερέβη εις το αναλυτικώς γράφειν τα μουσουργήματα, χρήσιν ποιησάμενος του αναλελυμένου και εξηγηματικού τρόπου του γράφειν πάσας τας μελωδικάς γραμμάς δια μόνων των χαρακτηρων της ποσότητος και άνευ των ιερογλυφικών μεγάλων σημαδίων. Εκ της γραφής του Κρητός εμορφώθη η νέα γραφική μέθοδος υπό του Γρηγορίου, Χουρμουζίου και Χρυσάνθου. Ο Κρής δεν εξήσκησε το του ιεροψάλτου επάγγελμα, εδίδαξεν όμως την μουσικήν ου μόνον ιδία, αλλά και δημοσία εις την εν Φαναρίω Κωνσταντινουπόλεως αλληλοδιδακτικήν λεγομένην σχολήν, εν Χίω και Κυδωνίαις, αναδείξας διακεκριμένους μαθητάς, ως Σταυράκην τον επί της πρωτοψαλτείας του Μανουήλ Β΄δομέστικον της Μ. Εκκλησίας, Νικηφόρον τον Χίoν, Γρηγόριον τον Λευΐτην, Χουρμούζιον τον Χαρτοφύλακα, Αντώνιον τον Λαμπαδάριον, Απόστολον τον Κρουστάλαν, Αθανάσιον τον Σελευκείας, Πέτρον τον ΕΦέσιον, Κωνσταντίνον τον Πρωτοψάλτην, Πέτρον τον Αγιοταφίτην, Ευτύχιον τον Ουγουρλούν, Θεόδωρον τον Φωκαέα, Ζαφείριον τον Ζαφειρόπουλον και άλλους. Απέθανεν εν Κυδωνίαις τω 1814, μη δυνηθείς να συνεργασθή μετά των τριών εφευρετών της νέας μεθόδου, υφ’ων επανειλημμέν ως προσεκλήθη εις Κωνσταντινούπολιν. Έγραψε το Αργόν Στιχηράριον του διδασκάλου αυτού Ιακώβου, σημειώσας ακριβώς το μέλος και την μελωδικήν γραμμήν εκάστης μουσικής θέσεως. Εμέλισεν ο περιώνυμος ούτος μουσικός Χερουβικά, Κοινωνικά έντεχνα εις διαφόρους του ενιαυτού εορτάς κατά διαφόρους ήχους, τα στιχηρά ιδιόμελα του Πάσχα ήτοι τα εσπέρια του Β΄ήχου κατά το ανάμικτον είδος, τον εις ήχον Βαρύν πολυέλεον «Λόγον αγαθόν», το επικήδειον άσμα «Μετά των αγίων ανάπαυσον» εις ήχον Πλ. Δ΄, όπερ ψάλλεται αντί του «Θρηνώ και οδύρομαι», το εις σύντομον ειρμολογικόν μέλος «Μακάριος ανήρ», το αργόν «Δύναμις» του Τρισαγίου ύμνου, τον καλοφωνικόν ειρμόν «Την δέησίν μου δέξαι την πενιχράν» μετά εκτεταμένου κρατήματος και του επιλόγου ή επιφωνήματος «Ροήν μου των δακρύων» και άλλα, μετενεχθέντα και εις την νυν εν χρησει παρασημάντικην.
|
