Γεώργιος Παπαδόπουλος
Ιστορική επισκόπησις της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής από των αποστολικών χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς (1-1900 μ.Χ)
Εκδόσεις "Τέρτιος", Κατερίνη.
Ο συγγραφέας είναι Μεγάλος Πρωτέκδικος της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και Διευθυντής της Μουσικής Σχολής του εν Κων/πόλει Εκκλ. Μουσικού Συλλόγου.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β'
ΑΠΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ (323 -700 π.Χ.)
Τεχνικός διοργανισμός της μουσικής κατά τον Δ' αίώνα.
Η εν τη αρχαία Εκκλησία εισαχθείσα Μουσική κανονικήν μόρφωσιν έλαβεν αφού ανεγνωρίσθη ο Χριστιανισμός υπό του Μ. Κωνσταντίνου ως επικραρουσα θρησκεία του ρωμαϊκού κράτους, ότε και η εξωτερική λατρεία μάλλον πομπώδης και επιβλητική, κατέστη διά των εισαχθεισών τελετών, εορτών και πανηγύρεων, αίτινες εκοσμούντο διά λειτουργιών, λιτανειών, παννυχίδων μεθ' ολονυκτίων ψαλμωδιών και υμνωδιών. Πλην του λόγου τούτου, προς συστηματικήν διοργάνωσιν της Μουσικής κατά τον Δ' αιώνα oι θείοι ΙΙατέρες των διαφόρων χριστιανικών κοινοτήτων μετά ζήλου ειργάσθησαν ένεκα των αιρετικών της εποχής εκείνης, οίτινες απεπειρώντο διά της Μουσικής να μεταδώσωσι παρά τω ορθοδοξούντι λαώ τα κακόδοξα αυτών φρονήματα. Εκ των Πατέρων της Εκκλησίας σπουδαίως προς τεχνικόν διοργανισμόν της Μουσικής ειργάσθησαν Εφραίμ ο Σύρος εν Συρία, Αθανάσιος ο Μέγας εν Αλεξανδρεία, ο Αμβρόσιος εν τη Εκκλησία Μεδιολάνων, ο Μέγας Βασίλειος εν Μικρά Ασία, και Ιωάννης ο Χρυσόστομος εν τη Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως.
Επειδή δε κατά τον Δ' αιώνα oι εκκλησιαστικοί πατέρες είχον ωρισμένα γνωρίσματα, δι’ ων διέκρινον την εκκλησιαστικήν μουσικήν της μη τοιαύτης, ήτοι της εθνικής, θυμελικής (θεατρικής), αιρετικής κ.τλ δυνάμεθα ίνα συμπεράνωμεν ότι υπήρχεν ωρισμένος κανών διά την Μουσικήν, μη διασωθείς εν τοις συγγράμασι των Πατέρων. Κλήμης ο Αλεξανδρεύς απαιτών παρά του Χριστιανού όπως φυλάττη τοιαυτην αρμονικήι συμφωνίαν εν ταις ψυχικαίς αυτού διαθέσεσιν, οία υπάρχει εν τη μουσική κλίμακι, βεβαίως προτείνει εις τον Χριστιανόν πρότυπον λίαν καταληπτόν, καθόσον μάλιστα εν τη αρχαία χριστιανική Εκκλησία η μελωδία της μουσικής συνίστατο ουχί εκ της αυθαιρέτου διακυμάνσεως της φωνής, αλλ’εστηρίζετο επί των συγχρόνων τότε νόμων της μουσικής.
|