Ντόναλντ Μ. Νίκολ
Σύντομο εγκώμιο για τον Στήβεν Ράνσιμαν
Από το The New Griffon, Περιοδική Έκδοση της Γενναδίου Βιβλιοθήκης.
ΓΝΩΡΙΖΑ ΤΟΝ ΣΤΗΒΕΝ αρκετά καλά και είχα την τιμή να είμαι ο τελευταίος του μεταπτυχιακός φοιτητής στο Κέμπριτζ, πριν αποχωρήσει απελπισμένος με το Πανεπιστήμιο που ποτέ δεν πήρε στα σοβαρά τη μελέτη της βυζαντινής Ιστορίας. Το Κέμπριτζ από αυτήν την άποψη δεν άλλαξε και πολύ. Ο Στήβεν εξάλλου ήταν μαθητής του δεινού επιστήμονα Τζ.Μπ. Μπέρυ και ο Μπέρυ είχε επιμεληθεί την έκδοση του Έντουαρντ Γκίμπον. Μετείχε λοιπόν μιας επιφανούς «αποστολικής διαδοχής». Άρχισα να φαντάζομαι ότι και ο εαυτός μου ανήκε σ' αυτήν τη διαδοχή, όταν ο Στήβεν με πραγματική ευγένεια με δέχθηκε ως τον πρώτο (και τελευταίο) του φοιτητή για το διδακτορικό δίπλωμα, αν και είχε ήδη αποχωρήσει από το Κέμπριτζ. Του είχα προτείνει μια διατριβή πάνω στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και, αν και μου εξομολογήθηκε ότι δεν γνώριζε πολλά πράγματα γύρω από το θέμα αυτό, το θεώρησε ότι ανήκε στην κατηγορία των βυζαντινών θεμάτων. Οι συναντήσεις που είχαμε για την παρακολούθηση της διατριβής ήταν συχνές και γίνονταν στην ατμόσφαιρα του Athenaeum Club στο Λονδίνο, του οποίου ήταν πιστό μέλος. Πιστεύω ότι αυτή η «αποστολική διαδοχή» συνεχίζεται στο πρόσωπο της Δρος Χ. Καλλιγά, διαδόχου μου στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, γιατί υπήρξε φοιτήτριά μου για το διδακτορικό δίπλωμα στο King’s College του Λονδίνου.
Μεταξύ των πολλών επιτευγμάτων του, που δίκαια τον έχουν κάνει τόσο γνωστό (ανάμεσά τους και το μνημειώδες έργο «Ιστορία των Σταυροφοριών»), θα συνιστούσα ένα μικρό χαρτόδετο βιβλιαράκι, που τυπώθηκε ιδιωτικά το 1992, αλλά που γράφτηκε το 1935. Έχει τον τίτλο «Ο ανακτηθείς παράδεισος» και στον πρόλογο ο Στήβεν εκφράζει την ελπίδα ότι ο παράδεισος έχει επιζήσει και ακόμη περιμένει να τον ξανακερδίσουμε. Ελπίζω πως τώρα έχει ο ίδιος διαπιστώσει ότι αυτό είναι αλήθεια.
Μετάφραση: Σόφη Παπαγεωργίου
|