Μάξιμος ο Ομολογητής
Μυσταγωγία (στην δημοτική)
Εισαγωγὴ - Σχόλια: πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Στανιλοάε,
Μετάφραση: Ἰγνάτιος Σακαλὴς.
ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1997.
ΚΑ'. Τί σημαίνει τὸ τέλος τῶν ὕμνων τῆς μυστικῆς λατρείας «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος» καὶ τὰ λοιπὰ
Καὶ ἡ ὁμολογία ποὺ γίνεται ἀπὸ ὅλο τὸ λαὸ στὸ τέλος τῆς μυστικῆς λατρείας, μὲ τὸ «Εἷς Ἅγιος» καὶ τὰ λοιπά, φανερώνει τὴν κρυφὴ συγκέντρωση κι ἕνωση πάνω ἀπὸ κάθε λογισμὸ καὶ κάθε νόημα, ὅσων μὲ τρόπο μυστικὸ καὶ σοφὸ ἔχουν τελεσθῆ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ, πρὸς τὸ ἕνα τῆς θείας ἁπλότητας, στὴν ἄφθαρτη αἰωνιότητα τῶν νοητῶν. Ἐκεῖ, τῆς ἄφαντης καὶ πανανείπωτης δόξας τὸ φῶς ἀντικρύζοντας, δέχονται κι αὐτοὶ μαζὶ μὲ τὶς οὐράνιες δυνάμεις τὴ μακάρια καθαρότητα.(64) Κι ἒπειτα, τελικὸς σκοπὸς ὅλων γίνεται ἡ μετάδοση τοῦ μυστηρίου, ποὺ μετασχηματίζει κατὰ τὸν ἑαυτό του καὶ δείχνει ὅσους κοινωνοῦν ἄξια, ὅμοιους κατὰ χάρη καὶ μετοχὴ μ' ἐκεῖνον ποὺ εἶναι ἀπὸ μόνος του ἀγαθός, χωρὶς νὰ ὑστεροῦν σὲ τίποτ' ἀπ’ αὐτόν, ὅσο μποροῦν νὰ φτάσουν καὶ νὰ δεχθοῦν οἱ ἄνθρωποι. Ὥστε νὰ μποροῦνε κι αὐτοὶ νὰ εἶναι καὶ νὰ καλοῦνται ὄχι ἀπὸ τὴ φύση τους ἀλλὰ κατὰ χάρη Θεοί, ἐξαιτίας τοῦ ὁλάκερου Θεοῦ, ποὺ ὁλάκερους τοὺς ἐγέμισε καὶ κανένα σημεῖο τους δὲν ἄφησε ἄδειο ἀπὸ τὴν παρουσία του.(65)
Ὑποσημειώσεις
64. Ἡ μελλοντικὴ συνάθροιση καὶ ἕνωση μέσα στὸ κρυμμένο βάθος τῆς θείας ἁπλότητας, πέρα ἀπὸ τὸ λόγο καὶ τὸ νοῦ, ὑποδηλώνεται ἀπὸ τὸν ὕμνο «Εἷς Ἅγιος», ποὺ ψάλλεται ἀπὸ ὅλο τὸ λαό. Γιατί οἱ πιστοί, ἀτενίζοντας μέσα στὸ μελλοντικὸ αἰῶνα, μαζὶ μὲ τὶς οὐράνιες δυνάμεις, τὸ φῶς καὶ τὴν ἀόρατη κι ἀνείπωτη δόξα, θ' ἀντικαθρεφτίζουν κι αὐτοὶ ἐπίσης τὴν καθαρότητα τοῦ φωτὸς αὐτοῦ, ποὺ ἀκτινοβολεῖ μέσα ἀπὸ ὅλους, καθὼς ἡ ἴδια ἡ ἁγιότητα. Γιατὶ θὰ προέρχεται στὸ βάθος ἀπὸ τὸν ἴδιο Ἅγιο, ἀπὸ τὴν ἴδια ἀνεξάντλητη πηγὴ τῆς Ἁγιότητας. Ἂν στὸ προηγούμενο κεφάλαιο εἶχε ταυτισθῆ ἡ καλωσύνη μὲ τὴν ὡραιότητα, τώρα ταυτίζεται μὲ τὸ φῶς. Ὅ,τι εἶναι καθαρὸ σκορπίζει φῶς, ἀκτινοβολεῖ τὸ φῶς εἶναι ἡ μορφὴ μὲ τὴν ὁποία ἐμφανίζεται ἡ καθαρότητα.
65. Ἔπειτα ἀπὸ τὸν ὕμνο «Εἷς Ἅγιος» ἀκολουθεῖ ἡ κοινωνία τῶν ἀχράντων Μυστηρίων. Τὰ Μυστήρια κάνουν ὅσους κοινωνοῦν ἄξιους, ὅμοιους μ' Αὐτὰ (μὲ τὸ ἄχραντο Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ) καὶ κατὰ χάρη καὶ μετοχὴ ὅμοιους μὲ τὸ Ἀγαθό, ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ τὰ Μυστήρια καὶ ποὺ εἶναι ἡ αἰτία ὅλων. Κοινωνῶντας τὸ Σῶμα Του φτάνουν στὴν ὅσο γίνεται μεγαλύτερη ὁμοιότητα μὲ τὸ Θεὸ καὶ μποροῦν κι αὐτοὶ ἐπίσης νὰ ὀνομασθοῦν θεοί, κατὰ θέληση Θεοῦ καὶ χάρη. Τοῦτο γιατί ὁ Θεὸς ὅλος τοὺς γεμίζει ὁλικά, ἔτσι ποὺ δὲ μένει πιὰ μέσα τους κανένα κενὸ ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ἀπ' αὐτὸ βεβαιώνεται ἡ ὁμολογία «Εἷς Ἅγιος». Ὅλοι γίνονται «Εἷς μετὰ τοῦ Χριστοῦ» ἢ «Εἷς Ἅγιος», χωρὶς νὰ παύη ὁ καθένας νὰ ζῆ προσωπικὰ αὐτὴ τὴν ἑνότητα, ἔτσι, ὅπως μέσα στὸ λόγο ποὺ ἐκφωνεῖται ἀπὸ ὅλους εἶναι παρὼν ὁ λόγος καθενὸς. Ἀλλά πάλι ὁ λόγος ὅλων μαζὶ εἶναι διάφορος ἀπὸ τὸ λόγο, ποὺ ἐκφωνεῖται ἀπὸ τὸν καθένα. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὅλος μέσα σὲ καθένα καὶ εἶναι ὅλος μέσα στὴν ὁλότητα ὅλων, ἂν ἀνοίγονται μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη ὁλικὰ σὲ ὅλο τὸ Χριστό. Δέχονται ὅμως καὶ ἀγαποῦν ἕνα μέρος μόνο ἀπὸ Κεῖνον, ἂν ἀνοίγωνται σ' αὐτὸ μόνο τὸ μέρος Του καὶ μ' ἕνα μόνο μέρος τοῦ ἑαυτοῦ τους. Γι' αὐτὸ τὸ λόγο, ὅλοι, ὅσοι θέλουν νὰ κοινωνήσουν ὅλο τὸ Χριστό, ὀφείλουν ἀκέραιοι νὰ ὁμολογήσουν τὸ Χριστὸ ἀκέραιο.
|
