Μάξιμος ο Ομολογητής
Μυσταγωγία (στην δημοτική)
Εισαγωγὴ - Σχόλια: πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Στανιλοάε,
Μετάφραση: Ἰγνάτιος Σακαλὴς.
ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1997.
Κ'. Τίνος σύμβολο εἶναι ἡ ἁγία Προσευχὴ τοῦ «Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς»
Ἡ πανάγια καὶ σεβαστὴ ἐπίκληση τοῦ μεγάλου καὶ μακάριου Θεοῦ καὶ Πατέρα ἀποτελεῖ σύμβολο τῆς υἱοθεσίας, ποὺ εἶναι ἐνυπόστατη καὶ ζῆ καὶ ποὺ θὰ μᾶς παραχωρηθῆ, δωρεὰ καί χάρισμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Σύμφωνα μ'αὐτὴ θὰ ὑπερνικηθῆ καὶ θὰ κρυφτῆ κάθε ἀνθρώπινη ἰδιότητα μὲ τὸν ἐρχομὸ τῆς χάρης καὶ ὅλοι οἱ Ἅγιοι θὰ μεταβληθοῦν καὶ θὰ γίνουν γιοὶ τοῦ Θεοῦ, ὅσοι ἀπὸ δῶ κιόλας ἐστόλισαν μὲ τὶς ἀρετὲς τὸν ἑαυτὸ τους λαμπρὰ καὶ τιμημένα μὲ τὴ θεϊκὴ ὀμορφιὰ τῆς καλωσύνης.(63)
Ὑποσημειώσεις
63. Μιλῶντας γιὰ τὴ δική μας ἐσχατολογικὴ κατάσταση τῆς υἱοθεσίας, ποὺ προεικονίζεται μὲ τὴν ὀνομασία τοῦ Θεοῦ ὡς πατέρα, ὁ ἅγιος Μάξιμος τὴ χαρακτηρίζει σὰν ἐνυπόστατη καὶ ριζωμένη μέσα στὴν ἀληθινὴ ὕπαρξη, ἀλλὰ ὡστόσο τὴν ἀποκαλεῖ υἱοθεσία κατὰ χάρη ἢ κατὰ τὴ δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δηλαδὴ χρησιμοποιεῖ ἀπὸ ἕνα μέρος ὅρους ὅμοιους μ' ἐκείνους, ποὺ ὑποδεικνύουν τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὑπάρχει ἀνθρώπινη φύση μέσα στὴν ὑπόσταση τοῦ θείου Λόγου, ἀπὸ ἄλλο μέρος ὅρους ποὺ ὑποδηλώνουν τὴν ἕνωσή μας κατὰ χάρη καὶ ὄχι καθ' ὑπόσταση μὲ τὸ Θεό. Πιθανῶς, θέλει νὰ πῆ ὅτι στὴ μέλλουσα ζωὴ ἡ υἱοθεσία μας ἀπὸ τὸ Θεὸ κατὰ χάρη δὲ θὰ εἶναι ἐμπιστευμένη στὶς ἰδιοτροπίες τῆς μεταβλητῆς θέλησής μας, ἀλλὰ θὰ εἶναι διαρκής, ἐπειδὴ θὰ εἶναι ὁριστικὰ ριζωμένη μέσα στὸ Θεό. Ἤ ἴσως θέλει νὰ πῆ ὅτι ἡ σχέση μας δὲ θὰ εἶναι μία ἰδιότητα τῆς φύσης μας, ἀλλὰ θ' αὐξάνη μέσα μας ἀπὸ τὸ φύτεμά μας στὸ Χριστό, τὸν Υἱό, τὸ μοναδικὸ τέκνο τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴ δύναμη τῆς υἱοθεσίας αὐτῆς, ὅλες οἱ χαρακτηριστικὲς ἰδιότητες τῆς ἀνθρώπινης φύσης θὰ ξεχειλίσουν ἀπὸ τὴ χάρη, οἱ ἄνθρωποι δὲ θὰ ἐμφανίζονται καὶ δὲ θὰ γίνωνται πιὰ γνωστοὶ σὰν γιοὶ ἀνθρώπων, ἀλλὰ σὰν υἱοὶ τοῦ Θεοῦ ποὺ θὰ ἔχουν ὅλες τὶς ἰδιότητες τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ στὴν κατάσταση αὺτὴ θὰ φτάσουν μόνο ὅσοι ἄρχισαν ἀπὸ δῶ νὰ φανερώνουν μὲ τὶς ἀρετὲς τους τὴ λαμπρότητα τῆς θείας ὡραιότητας καὶ καλωσύνης. Ἡ καλωσύνη εἶναι ὡραία, σύμφωνα μὲ τοὺς ἁγίους Πατέρες. Ἡ καλοσύνη εἶναι ἡ θεία ὀμορφιά, γιατί εἶναι ἡ πνευματικὴ ὀμορφιά. Ἡ ὡραιότητα ἀκτινοβολεῖ πνευματικά, ὄχι μόνο σὰν θεωρητικὴ διάνοια ἀλλὰ καὶ σὰν δύναμη ἀκτινοβολίας κι ἁρμονικῆς κι εὐτυχισμένης ὀργάνωσης τῆς πραγματικότητας. Ἡ διαρκὴς καλωσύνη φανερώνεται μέσα στὶς ἀρετές, καὶ οἱ ἀρετὲς εἶναι ἡ ἀνθρώπινη εἰκόνα τῆς καλωσύνης ἢ τῆς θεϊκῆς ὀμορφιᾶς (Πρὸς Θαλάσσιον 22, P.G. 91, 321 Β).
|
