|
|
|
Σαράντος Ι.
Καργάκος
Ο Εθνομάρτυς Χρυσόστομος, Μητροπολίτης Σμύρνης H πρώτη εξορία του Χρυσόστομου Σ τις 31 Αυγούστου 1907 ο Χρυσόστομος φθάνει στη Θεσσαλονίκη, όπου ο λαός του επεφύλαξε αποθεωτική υποδοχή. Εδώ θ' αναμείνει την απόφαση του Πατριαρχείου. Μερικοί συνοδικοί έχουν ταχθεί αναφανδόν υπέρ αυτού και απαιτούν την αποκατάστασή του. Ο Μητροπολίτης Πελαγονίας γράφει: «Ανέγνων και έγνων μετά θαυμασμού τον ζήλον, την αυτοθυσίαν, την αντοχήν και την καρτερίαν εν τοις διωγμοίς του αληθούς τούτου ποιμένος της Δράμας». Η Ιερά Σύνοδος κάμπτεται προ της ωμής πιέσεως της Πύλης. Ο Χρυσόστομος διατάσσεται να μεταβεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Τρίγλια. Κατ' εντολή του Μεγάλου Βεζύρη ο διοικητής Θεσσαλονίκης του ανακοινώνει ότι πρέπει ν' αναχωρήσει όσο γίνεται γρηγορώτερα.Τόσο επικίνδυνος κρίνεται. Αποχαιρετά με ενθαρρυντική επιστολή τους κατοίκους της Δράμας*, προς δε τον Πατριάρχη στέλλει επιστολή με την οποία του ανακοινώνει το ακόλουθο συγκινητικό περιστατικό: μετά την δολοφονική προ τετραετίας απόπειρα κατά της ζωής του, εκ μέρους του αρχικομιτατζή Χατζηγεώργιεφ, ο Χρυσόστομος έκανε μία ασφάλεια ζωής υπέρ της Θεολογικής σχολής της Χάλκης σε δύο από τις καλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες του κόσμου. Και επιλέγει: «Αν δε θέλημα Θεού ήτο να πέσω καγώ νεκρός, ως ο αείμνηστος Κορυτσάς Φώτιος, εν ταις αγκάλαις μεν του καθήκοντος, αλλά χωρίς να προλάβω να υπηρετήσω την Εκκλησίαν μου εξ όλης της ψυχής και εξ όλης της ισχύος και εξ όλης της διανοίας μου, τότε αι είκοσι πέντε χιλιάδες φράγκων, δι' ας έκτοτε πληρώνω ασφάλιστρα,να περιέλθωσιν εις την Ιεράν Θεολογικήν Σχολήν, προς ην τόσα οι τρόφιμοί της χρεωστούμεν». Ο Χρυσόστομος αφού έφθασε στην Πόλη και υπέβαλε τα σέβη του στον Πατριάρχη,ανεχώρησε αμέσως για την γενέτειρά του. Αφού ετέλεσε μνημόσυνο υπέρ των αποθανόντων πρό δωδεκαετίας γονέων του, επιδόθηκε αμέσως σε δημιουργικό έργο: έκτισε σχολείο αρρένων και θηλέων, ωραίο ναό, νεκροταφείο και, όπως έκανε παντού, γυμναστήριο. Ακόμη ίδρυσε τουρκικό σχολείο για τα παιδιά των Μουσουλμάνων, έφτιαξε μεταξουργείο με όλες τις προδιαγραφές υγιεινής, φιλόπτωχο άδελφότητα και μουσικό σύλλογο με πλήρη ορχήστρα, κι ακόμη λιμενοβραχίονα μήκους 80 μέτρων. Όλα τα κτίσματα αυτά, εκτός από χρήματα, χρειάζονταν και άμμο που περιέργως εσπάνιζε στην Τρίγλια. Αλλά μια πρωία, λόγω αμπώτιδος, απεκαλύφθη στο γιαλό μεγάλη έκταση άμμου και τότε ο Χρυσόστομος έδωσε εντολή να κτυπήσουν οι καμπάνες, να συγκεντρωθούν οι άνθρωποι και με φτυάρια να μαζέψουν το πολύτιμο υλικό. Ο Μητροπολίτης πρώτος μ' ένα φτυάρι στο χέρι έδινε το παράδειγμα. Αλλά πάντα στη σκέψη του είχε τη Δράμα και το δράμα της Μακεδονίας**. _________________________ * «Πλήν ταχέως θα παρέλθωσιν αι βαρείαι ημέραι και θα έλθη ο τρυγητός και εν αγαλλιάσει αίροντες και υψούντες τα δράγματα θα χαρώμεν και θα δοξασθώμεν». ** Ζώντας από μακρά την αγωνία της Μακεδονίας, απέστειλε στον αρχιεπίσκοπο της Κανταβρυγίας πολυσέλιδη επιστολή, και υπό το πρόσχημα ότι διακατέχεται από αγωνία, γιατί επί μία δεκαετία δεν προχώρησε το έργο της ενώσεως Ανατολικής και Αγγλικής Εκκλησίας, δράττεται της ευκαιρίας να του γράψει και τα εξής περί Μακεδονίας: «Τανύν έτι εν ταις Μακεδονικαϊς επαρχίαις του Τουρκικού Κράτους πολλαί πληγαί διατηρούνται ανοικταί εν τω σώματι της Εκκλησίας και φιλάνθρωπός τις Σαμαρείτης δέν φαίνεται όδεύων κατά την άγουσαν προς τους δεινοπαθούντας, ίνα επιδέση τας πληγάς των εμττεσόντων εις τους ληστάς εκλεκτών τέκνων του Θεού, επιχέων οίνον σωτηρίου και ελαίου αγαλλιάσεως επί τας πληγάς της Εκκλησίας, και ούτως αφέθημεν έρμαιον δεινών και βαρυτάτων δοκιμασιών...» (βλ. Κ. Πολίτη: «Χρυσόστομος ό Σμύρνης», Αθήνα, 1934, σελ. 65. Όλη η επιστολή με μικρά στοιχεία καλύπτει έκταση 8 ττερίπου σελίδων του βιβλίου 65-72).
|