Φώτιος ὁ Μέγας
Ἐπιστολὴ πρὸς Βούλγαρον Ἡγεμόνα
Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση καὶ σημειώσεις: Παν. Κ. Χρήστου.
Περιοδικό Ἐποπτεία, Φεβρουάριος 1992, Ἀθήνα.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ἡ πέμπτη Σύνοδος
17. Ἡ δὲ πέμπτη ἁγία οἰκουμενικὴ σύνοδος(11) εἶχε ὡς ἱερὸ χῶρο τὴν Κωνσταντινούπολι καὶ συγκροτήθηκε μὲ τὴν παρουσία καὶ συνέλευσι ἑκατὸν ἑξήντα πέντε θεοφόρων πατέρων. Διακεκριμένοι ἡγέτες τους ἦσαν πρῶτα ὁ Μηνᾶς κι ἔπειτα ὁ Εὐτύχιος, ποὺ κατέλαβαν διαδοχικῶς τὸν θρόνο τῆς αὐτῆς βασιλίδος• καὶ ὁ Βιγίλιος ποὺ ἀσκοῦσε τὴν ἱερὰ ἐποπτεία τῆς Ρώμης καὶ ἦταν μὲν παρὼν στὴν πόλι, ἀλλὰ ἀπὼν ἀπὸ τὴν σύνοδο• κι αὐτός, ἂν καὶ δὲν ἐφάνηκε πρόθυμος γιὰ τὴν συμμετοχὴ στὴν ἱερὰ ὁμήγυρι, ὅμως ἐπεκύρωσε μὲ ἐπιστολὴ τὴν κοινὴ ἀπόφασι τῶν πατέρων. Μαζὶ μὲ αὐτοὺς ἦταν ὁ Ἀπολινάριος Ἀλεξανδρείας καὶ ὁ Δόμνος Ἀντιοχείας, στολισμένοι μὲ τὸ ἀρχιερατικὸ ἀξίωμα• ἐπίσης δὲ ὁ Δίδυμος καὶ ὁ Εὐάγριος, ἐκπρόσωποι τοῦ ἀρχιερέως τῶν Ἱεροσολύμων Εὐστοχίου. Χειριστὴς τότε τῶν φροντίδων τῆς ρωμαϊκῆς πολιτείας ἦταν ὁ κράτιστος μεταξὺ τῶν βασιλέων Ἰουστινιανός, ὁ ὁποῖος συμφωνοῦσε μὲ τὸ ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα.
18. Αὐτὴ λοιπὸν ἡ ἁγία οἰκουμενικὴ σύνοδος, ἐξερίζωσε πάλι ἐντελῶς τὶς παραφυάδες τῶν δοξασιῶν τοῦ Νεστορίου, μαζὶ μὲ τὸν ἴδιο τὸν σπορέα ἐκεῖνον τῶν ζιζανίων• μαζὶ μὲ αὐτὸν ἐξερίζωσαν τὸν Θεόδωρο καὶ τὸν Διόδωρο, τῶν ὁποίων ὁ δεύτερος ἐπεσκόπευσε τῆς πόλεως Ταρσοῦ κι ὁ πρῶτος τῆς Μοψουεστίας κι οἱ ὁποῖοι, ἀφοῦ πρωτύτερα ἐκυοφόρησαν τὴν αἵρεσι αὐτή, ἄφησαν ἔγγραπτα τὰ νόθα καὶ ἔκφυλα ἀποκυήματα τῆς νόθου διανοίας. Ἐπίσης καταδίκασε καὶ ἀνεθεμάτισε τὸν Ὠριγένη, Δίδυμο, Εὐάγριο, παλαιὰ ἀρρωστήματα τῶν πιστῶν, ἄνδρες ποὺ φιλοδόξησαν νὰ εἰσαγάγουν στὴν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ τὴν ἑλληνικὴ μυθολογία. Διότι αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ἐφλυαροῦσαν ὅτι οἱ ψυχὲς προϋπάρχουν τῶν σωμάτων καὶ ὅτι ἡ ἴδια ψυχὴ μετενδύεται πολλὰ σώματα, ποὺ εἶναι δόγμα μιαρὸ καὶ κατάπτυστο καὶ πράγματι ἀντάξιο μόνο τῶν ψυχῶν ἐκείνων. Ἐπίσης ἐδίδασκαν ὅτι ἡ ἀτελεύτητη κόλασις ἔχει τέλος, κάτι ποὺ ἀποτελεῖ μία ἄλλη πρόκλησι πρὸς τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν ἀπώλεια. Καὶ στοὺς πονηροὺς δαίμονες ἐχάριζαν τὸ ἀρχαῖο ἀξίωμα, ἰσχυριζόμενοι ὅτι θὰ ἐπανέλθουν στὴν πρώτη δόξα ἀπὸ τὴν ὁποία ἐξέπεσαν. Προσέτι δὲν ἐδέχονταν ὅτι τὰ σώματα συνανίστανται μαζὶ μὲ τὶς ψυχές, ἀλλὰ τὶς ἀνασταίνουν γυμνὲς χωρὶς σώματα, καὶ δὲν γνωρίζω τί ὀνομάζουν ἀνάστασι, ἂν ἡ ἀνάστασις εἶναι τοῦ πεσμένου καὶ ἀποθαμένου σώματος, καὶ ὄχι τοῦ πάντοτε ὑφισταμένου καὶ διαμένοντος σὲ ἀφθαρσία, ὅπως εἶναι ἡ ψυχή• καὶ οἱ ἄθλιοι δὲν ἐντράπηκαν οὔτε τοῦτο, πόσο δηλαδὴ μεγάλη ἀδικία ἀποδίδουν μὲ τὶς φλυαρίες των στὸ δίκαιο κριτή. Διότι πῶς δὲν τοῦ καταμαρτυροῦν τὴν χειρότερη ἀδικία, ὅταν τολμοῦν νὰ ἀποστερήσουν ἀπὸ τὰ κοινὰ ἔπαθλα τὰ σώματα ποὺ συνάθλησαν μαζὶ μὲ τὶς ψυχὲς στοὺς κόπους γιὰ τὴν ἀρετὴ κι ἐπίσης νὰ ἐγκαταλείψουν ἐκεῖνα, ποὺ ἁμάρτησαν μαζὶ μὲ τὶς ψυχές, ἀτιμώρητα γιὰ τὴν κοινὴ εὐθύνη καὶ πράξι, καὶ νὰ ἀφήσουν μόνες τὶς ψυχὲς χωριστὰ ἀπὸ τὰ σύνεργα σώματα ἢ νὰ ὑποστοῦν διπλῆ τιμωρία ἢ ν' ἀξιωθοῦν διπλῆς ἀνταποδόσεως;
19. Ὄχι δὲ μόνο αὐτὲς τὶς κακοδοξίες ἀπεκήρυξε ὁ ἱερὸς αὐτὸς χορὸς τῶν πατέρων, ἀλλὰ καὶ λίγον καιρὸ πρὶν ἀπ' αὐτὸ καθήρεσε καὶ ἀνεθεμάτισε τὸν Ἄνθιμο τὸν Τραπεζούντιο ποὺ ὑποστήριζε τὸ φρόνημα τοῦ Εὐτυχοῦς, τὸν Σεβῆρο, τὸν Πέτρο Ἀπαμείας, τὸν Ζωόρα καὶ ὅλη ἐκείνη τὴν πονηρὴ καὶ πολυκέφαλη κίνησι καὶ συμμορία• τότε εἶχε πρωτοστατήσει στὴν εὐσεβῆ ἀπόφασι ὁ Ἀγαπητὸς Ρώμης, ἐνῶ ἀναδείχθηκαν σύμψηφοι καὶ συνεργοὶ οἱ περιώνυμοι ἀρχιερεῖς, ὁ διαπρεπὴς Εὐφραίμιος τῆς Ἀντιοχείας καὶ ὁ ἱερὸς Πέτρος τῶν Ἱεροσολύμων. Ἀφοῦ λοιπὸν ἡ θεία συνέλευσις τῶν ἀρχιερέων ἀπεκήρυξε καὶ ἀπέβαλε ὅλους αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους, ὑπεστήριξαν καὶ ἐπεκύρωσαν τὰ ἀπλάνευτα καὶ θεία δόγματα τῆς καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὰ καὶ γιὰ τὴν πέμπτη οἰκουμενικὴ σύνοδο.
Σημειώσεις
11. Τὸ 553 στὴν Κωνσταντινούπολη. Κύρια θέματα τὰ ὑπολείμματα τοῦ Νεστοριανισμοῦ καὶ τοῦ Ὠριγενισμοῦ.
|
