ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών & πάσης Ελλάδος
Το Θείο Πάθος
[Πλήρες κείμενο] Εκδόσεις «ΧΡΥΣΟΠΗΓΗ» ά,ε. ά.τ.
«ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ»
Είναι η σκωπτική φράσις, αγαπητοί μου αναγνώσται, που προφέρει ο Πιλάτος, δείχνοντας τον Θεάνθρωπο στους ανθρώπους. «Ίδε ο άνθρωπος». Τον είχαν μαστιγώσει, τον είχαν εξευτελίσει και μέσα σ' αυτή την εξουθένωσι και την ταπείνωσι τον δείχνει στους ανθρώπους και λέγει «Ίδε ο άνθρωπος» Θέαμα φοβερό και συγκλονιστικό. Πώς έκαμε ο Θεός τον άνθρωπο και πώς κατήντησε ο άνθρωπος τον Θεό. Αιμόρφυτον, άτιμον, χωρίς είδος και κάλλος, εγκαταλελειμένον στο μίσος των ανθρώπων, αξιολύπητον.
Ο Θεός έγινε άνθρωπος από αγάπη στο πλάσμα του. Κι αυτό με περισσή αχαριστία τον ανέβασε πάνω στο Σταυρό. Ο Θεός εξήντλησε τα αποθέματα των ευεργεσιών του, και ο άνθρωπος εκόρεσε επάνω του την μανία του μίσους του. Ο Θεός εκάλεσε τον άνθρωπο να γίνη Θεάνθρωπος και αυτός «παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς Ό Θεός εξηγόρασε τον άνθρωπο «εκ κατάρας του νόμου τω τιμίω του αίματι τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς» και ο άνθρωπος με πείσμα του ηρνήθη την χάριν. «Απόστα απ' εμοϋ, οδούς σου ειδέναι ου βούλομαι».
***
Αλήθεια, φίλοι μου, την ίδια φράσι που είπε τότε ο Πιλάτος δείχνοντας τον Ιησού στους όχλους, θα ημπορούσε κάλλιστα σήμερα να πη ο Ιησούς δείχνοντας όλους εμάς. Δείχνοντας μας με το δάκτυλο του, θα ημπορούσε να διακήρυξη:
Ίδε οι άνθρωποι.
Ναι, ίδε οι άνθρωποι. Ιδέτε τους. Επαίρονται δια τις επιστημονικές και τεχνολογικές τους κατακτήσεις και ταυτόχρονα σφίγγονται από την αγωνίαν του αύριον. Το άγχος κυριαρχεί στις ψυχές των καθώς πλέουν μέσα στα αγαθά των. Εκέρδισαν την ύλην και έχασαν την ψυχή. Παρεδόθησαν στην σάρκα και ελησμόνησαν το πνεύμα. Αποπνευματοποιήθησαν σταδιακά κι εστέγνωσαν από κάθε πνευματική ικμάδα, μένοντας ξένοι προς τις πνευματικές εμπειρίες, που τροφοδοτούν τον έσω της καρδίας άνθρωπο, που ολοκληρώνουν την προσωπικότητα και δίνουν νόημα στη ζωή.
Ίδε οι άνθρωποι. Κυττάξτε τους. Τους εχάρισα όλα τα αγαθά της γης, τους ώρισα κορωνίδες της δημιουργίας, τους ετοποθέτησα βασιλείς της κτίσεως όλης. Όλα τα έθεσα στη διάθεσί τους, για να τα απολαμβάνουν όλοι, με αγάπη, με ενότητα και ομοφροσύνη. Και όμως, αυτοί χωρίσθηκαν σε τάξεις και παρατάξεις και οι μεν στερούν τα αγαθά από τους δε. Το κοινωνικό πρόβλημα βρίσκεται σε έξαρσι. Άλλοι μεθούν πάνω στη γη κολυμβώντας στην αφθονία και στην περίσσεια και άλλοι πεινούν και πεθαίνουν. Τα 2/3 του πληθυσμού της γης πεινούν, ενώ το 1 /3 καρπώνεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής. Εξητμίσθη η αγάπη. Ο νόμος των συμφερόντων διέπει τις ανθρώπινες σχέσεις. Ένας κυνισμός που προδίδει την ανθρωπιά και οδηγεί σε κατάντια τον άνθρωπο.
Ίδε οι άνθρωποι. Κυττάξτε τους. Μιλούν για ειρήνη και προετοιμάζουν πυρετωδώς τους εξοπλισμούς των. Τα εργοστάσια του μαζικού θανάτου εργάζονται πυρετωδώς, ενώ διασκέψεις οργανώνονται κάθε λίγο και λιγάκι για να κάψουν λιβανωτό στην ειρήνη, ενώ από τα παρασκήνια οι μεγάλοι ενισχύουν το άναμμα των πολεμικών πυρών και μεθοδεύουν την κλαγγή των όπλων. Στις τράπεζες των διαπραγματεύσεων μιλούν για αφοπλισμούς, ενώ πιστεύουν στους εξοπλισμούς. Σε μια δεδομένη στιγμή οι ίδιοι οι άνθρωποι θα αυτοκαταστραφούν, καθώς με την πίεσι ενός διακόπτου θα ολοκληρώσουν την καταστροφή του πλανήτη τους. φοβερή κατάντια για το τιμημένο πλάσμα του Θεού, που στην όμορφη ατμόσφαιρα της ειρήνης βρίσκει την ολοκλήρωσί του και την έκπλήρωσι των μύχιων πόθων του.
Ίδε οι άνθρωποι. Κυττάξτε τους. Μιλούν για ελευθερία και μεταξύ των καταδυναστεύονται. Άνθρωπος εκμεταλλεύεται άνθρωπο, τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατιούνται και βαναυσότητες επικρατούν. Συγκαλούν διεθνείς συσκέψεις τύπου Ελσίνκι και υπογράφουν αναγνωρίζοντας την ανθρώπινη αξία. Και πριν στέγνωση η υπογραφή τους κλείνουν τους αντιφρονούντες σε φοβερά στρατόπεδα, σε ψυχιατρικά άσυλα, αστυνομεύουν τη σκέψι, αρνούνται τις θρησκευτικές ελευθερίες. Λαοί ολόκληροι πάσχουν κάτω από καταπιέσεις απανθρωπιάς και το δίκαιο του ισχυροτέρου έχει γίνει νόμος. Για την ελευθερία γράφηκαν διθύραμβοι, και εν ονόματί της υψώθηκαν εκατόμβες. Και όμως δεν την απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι όπως θα έπρεπε. Δεσμά και αλυσίδες χαλκεύονται από τους δυνατούς για τους αδυνάτους και φίμωτρα κατασκευάζονται και μαρτύρια επινοούνται μόνο και μόνο για να στραγγαλισθή η ελευθερία και να υψωθή απειλητική η γροθιά της σκλαβιάς, που εξουθενώνει σώματα και ψυχές.
Ίδε οι άνθρωποι. Μιλούν για πολιτισμό και για πρόοδο. Και οι κοινωνίες τους υποφέρουν από αδίστακτους δολοφόνους, εκβιαστές, αναρχικούς, εξτρεμιστές. Φόβος και τρόμος τους έχει καταλάβει από τις αεροπειρατείες, τις απαγωγές, τις δολοφονίες, τιίς εκρήξεις, τις απειλές. Κατήντησε η ζωή στις μεγαλουπόλεις ένα μαρτύριο που η ανασφάλεια το επιτείνει και δημιουργεί αδιέξοδο. Πού είναι τώρα ο πολιτισμός των ευρωπαίων; Έπεσαν χαμηλά, γεύθηκαν τη βία, δοκιμάζουν κάθε μέρα την αναρχία. Και η κατάστασις επιδεινώνεται, λες και οι δυνάμεις της ανωμαλίας βάλθηκαν να εκριζώσουν και να αφανίσουν τις ανθρώπινες κοινωνίες. Σκέψου κατάντημα, η Ιταλική μαφία ανέλαβε να ξεδιαλύνη την υπόθεσι της απαγωγής ενός πολιτικού, μπροστά στην αδυναμία του Κράτους να ανακάλυψη τους ενόχους.
Ίδε οι άνθρωποι. Κυττάξτε τους. Μιλούν για ειλικρίνεια και τιμιότητα και ζητούν από τα παιδιά τους συμμόρφωσι σ' αυτές. Αρέσκονται στα λόγια καιί στιίς θεωρίες. Εις την πράξιν όμως εφαρμόζουν την ψευτιά και την υποκρισία. Δύσκολη έγινε η ζωή τους. Δεν εμπιστεύεται ο ένας τον άλλον. Οι κοινωνίες έγιναν ζούγκλες και Σαχάρες. φυλάγεται ο ένας από τον άλλο. Μαρτύριο κατήντησε η κοινωνική συμβίωσι, που επιτείνεται με τις συμβατικότητες και τις ψευτοευγένειες που δείχνουν πνευματική φτώχεια και τίποτε άλλο.
Ίδε οι άνθρωποι. Κυττάξτε τους. Έμαθαν πολλά και τώρα με αρνούνται. Έγινε της μόδας η αθεΐα. Θεωρούν πως τους δίδει αξία, πως γίνονται προσωπικότητες. Και πιπιλίζουν στα στόματά τους παληές ξεπερασμένες ανθρώπινες θεωρίες της αποστασίας, νομίζοντας πως προσβάλλουν εμέ. Και δεν κατανοούν, ότι, αντιθέτως, εγώ τους ηθέλησα υψηλά, κοντά μου, κι' αυτοί προτιμούν την πεζότητα, τα χαμηλά.
Ίδεοι άνθρωποι. Ω, τους λυπάμαι. Έφθασαν σε αδιέξοδο. Δεν ξέρουν πώς να σωθούν. Απ' εδώ η μόλυνσις του περιβάλλοντος, απειλεί να εξαλείψει τη ζωή από τον πλανήτη. Απ' εκεί η μηχανοποίησι της ζωής και η μαζοποίησι του ανθρώπου θυσιάζει στον Μολώχ του κέρδους την αξία του ανθρώπινου προσώπου. Πιο πέρα η προσβολή της ηθικής τάξεως, με τις κάθε λογής ασχήμιες, με την έξαρσι του εγκλήματος, με το σώριασμα κατά γης της αρετής, έχουν καταντήσει τη ζωή μια δοκιμασία. Κι' έπειτα η ιδεολογική σύγχυσι που χαρακτηρίζει την εποχή αυτή, τα ποικίλα αντιπνευματικά ρεύματα που μαστίζουν τους νέους και τους ώριμους, όλα μαζί χτυπούν κατακέφαλα τον δύστυχο άνθρωπο, τον εξουθενώνουν, τον οδηγούν στον τάφο. Τίποτε δεν φαίνεται ικανό να τον σώση. Ούτε η φιλοσοφία, ούτε η επιστήμη, ούτε το χρήμα, ούτε οι ανέσεις, ούτε η τεχνολογία. Όλα δοκιμάσθηκαν και απεδείχθησαν ανίκανα καθεαυτά να δώσουν λύσι στα υπαρξιακά προβλήματα των ανθρώπων και να υποδείξουν διεξόδους ζωής και σωτηρίας.
***
Αγαπητοί μου αναγνώσται.Τούτα τα λόγια τάβαλε ο Εσταυρωμένος Χριστός στο στόμα μου, θέλοντας να μας καλέση όλους μας σε στοχασμό και συλλόγισι. Αλήθεια έχουμε άραγε σκεφθή όσο πρέπει που μας ωδήγησε μέχρι σήμερα ο τρόπος της ζωής μας; Έχουμε σκεφθή ποια θέσι δώσαμε μέσα μας στον Κύριο; Έχουμε αναλογισθή αν τον έχουμε αναγνωρίσει προσωπικό μας Λυτρωτή και Σωτήρα; Ο δρόμος της ζωής μας -το βλέπουμε ήδη- είναι σπαρμένος με αγωνίες, με ανικανοποίητες εφέσεις, με το κενό. Απ' το ένα μέρος αυτό. Και από το άλλο μέρος ο πελώριος Σταυρός του Χριστού, σύμβολο της αιώνιας αγάπης Του για μας και όργανο της σωτηρίας μας. Μακρυά από τον Σταυρό βλέπετε πώς καταντήσαμε. Απελπισμένοι, προδομένοι, ελεεινοί. Ας πλησιάσουμε με θάρρος και τόλμη τον Εσταυρωμένο, που σήμερα κρεμάται επί του ξύλου και υψώνεται στους ναούς. Ας τον ατενίσουμε με κατανυκτικό στοχασμό και με συναίσθημα. Ας αφήσουμε να του μιλήσει περισσότερο η καρδιά μας παρά το στόμα μας. Εκείνος δέχεται κάθε τι που θα του εκμυστηρευθούμε. Η αγάπη του δεν έχει όρια. Κοντά του θα βρούμε ό,τι μακριά του έχουμε χάσει. Την άξια μας, την ειρήνη μας, την ελευθερία μας. Ό,τι ποθεί η ουρανόπλαστη ψυχή μας. Είναι καιρός πια να σταματήσουμε την ξέφρενη πορεία της αρνήσεως. Όλοι μας, νέοι και μεγάλοι, άρχοντες και αρχόμενοι είναι καιρός να γυρίσουμε προς τα πίσω, να πλησιάσουμε τον Εσταυρωμένο Λυτρωτή μας. Τα χέρια του είναι ανοικτά επάνω στον Σταυρό νια να μας δεχθούν. Αρκεί εμείς να κάμουμε το αποφασιστικό βήμα. Τι λέτε, φίλοι μου αναγνώσται, θα αρνηθούμε στον Κύριο μας αυτό το βήμα; Θα προδώσουμε την αγάπη του; Θα μείνουμε μακριά του αυτοκαταδικαζόμενοι; Ας απαντήσουμε με θάρρος και με γενναιότητα: Κύριε, προς τίνα άλλον απελευσόμεθα; Συ είσαι ο Λυτρωτής και Σωτήρας μας. Σε ευγνωμονούμε και σε αγαπούμε. Σε αναγνωρίζουμε αρχηγό μας. Ελθέ και μείνε μαζί μας. Και ώδήγησέ μας στην αλήθεια και στο φως. Σου το ζητούν τα παιδιά σου μετανοημένα και ειλικρινά. Κύριε κοντά Σου ζητούμε το πάν, γιατί εσύ είσαι για μας η Αρχή και το Τέλος, το Α και το Ω, η οδός και η αλήθεια και η ζωή.
|
