|
"ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΙΣ
ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΑΤΑ ΤΕ ΤΗΝ ΓΕΝΕΣΙΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ"
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗ,
† Αρχιεπισκόπου Αθηνών |
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΟΓΔΟΟΝ
ΑΙ ΠΡΟΤΑΘΕΙΣΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΙΣ ΑΥΤΩΝ
9. Επάνοδος των παλαιοημερολογιτών, κατόπιν διαφωτίσεως, εις τους κόλπους της Εκκλησίας.
Την τοιαύτην λύσιν υπέδειξεν αρχήθεν ως μόνην δυνατήν διέξοδον εκ του αδιεξόδου και αρμόζουσαν τη περιστάσει, η Εκκλησία της Ελλάδος, επιδιώξασα πολλάκις την δια της πειθούς προσέλκυσιν των παλαιοημερολογιτών εις την μάνδραν αυτής και εξαπολύσασα προς τούτο αρχικώς μεν την από 8-4-1924 Παραινετικήν Εγκύκλιον είτα δε τας από 16-4-1926, 29-11-1932, 14-10-1933 και 9-3-1951(89) τοιαύτας. Και σήμερον η Εκκλησία της Ελλάδος τάσσεται υπέρ της λύσεως ταύτης συνιστώσα μάλιστα όπως αι Ορθόδοξοι εκείναι Εκκλησίαι, αίτινες ακολουθούσι νυν το π. ημερολόγιον, αποδεχθώσι το διωρθωμένον Ιουλιανόν;. αφού πρότερον διαφωτίσωσι τον εαυτών πιστόν λαόν «ίνα αποφύγωσι τα λυπηρότατα, έστω και εις πάρα πολύ μικράν κλίμακα, σχίσματα παλαιοημερολογιτών»(90), προτείνουσα..δε συνάμα όπως αναβληθή επί τι διάστημα η εφαρμογή της τοιαύτης αυτών αποφάσεως, ίνα σφυγμομετρηθή το πλήρωμα και εκφράση την συναίνεσιν αυτού προς τούτο, ης άνευ ουδέν τοιούτο βήμα δέον να αποτολμηθή(91).
Αλλ' η προσπάθεια αύτη της Εκκλησίας κατέπεσεν εις το κενόν και δεν εύρεν ανταπόκρισιν παρά τοις παλαιοημερολογίταις, οίτινες, στερρώς εχόμενοι των αντιλήψεων αυτών, δεν απέστησαν κατά κεραίαν των θέσεων αυτών ούτε επέδειξαν διάθεσιν αναθεωρήσεως αυτών. Η επί 57ετίαν συγκομισθείσα πείρα δεν επιτρέπει σήμερον αυταπάτας επί του σημείου τούτου. Ούτε η Πολιτεία, ούτε πολλώ μάλλον
η Εκκλησία πιστεύουσιν ότι είναι δυνατόν να αρθή σήμερον το υφιστάμενον σχίσμα διά της επιστροφής των παλαιοημερολογιτών εις τους κόλπους της Εκκλησίας. Τούτο εθεωρήθη ως ενδεχόμενον διά μερίδα τινα του παλαιοημερολογιτικού «κλήρου», εφ' ω και ωρίσθησαν εν έτει 1948 και 1958 υπό της ΙΣΙ αι προϋποθέσεις και η διαδικασία της προσδοχής παλαιοημερολογιτών «κληρικών» εις την κανονικήν Εκκλησίαν. Αλλά και ενταύθα τα αποτελέσματα υπήρξαν μηδαμινά διότι ελάχιστοι προσήλθον ή επανήλθον εις την Εκκλησίαν. Ο μέγας εν τούτοις όγκος των παλαιοημερολογιτών «κληρικών», εξακολουθεί να παραμένη εις την θέσιν του, αρνούμενος πάσαν συζήτησιν περί εγκαταλείψεως του «πατρίου εορτολογίου».
Εις την τοιαύτην άρνησιν συμβάλλεται κατά μέγαν βαθμόν και η ισχύουσα περί
εφημερίων νομοθεσία, ήτις τάσσει ηυξημένα πως μορφωτικά προσόντα προς
διορισμόν τινος ως εφημερίου εν τη Εκκλησία της Ελλάδος, ων στερούνται, κατά κανόνα, οι παλαιοημερολογίται «κληρικοί». Τω λόγω τούτω κυρίως διστάζουσι να προσέλθωσι τη Εκκλησία, βέβαιοι όντες ότι δεν δικαιούνται ίνα καθέξωσιν, επί τη βάσει των κειμένων νόμων, εφημεριακήν θέσιν. Αλλά και oι λαϊκοί παλαιοημερολογίται δεν δέχονται ίνα προσέλθωσι τη Εκκλησία, Ούτοι όντες μετά φανατισμού προσηλωμένοι εις τα πιστεύματα αυτών και θεωρούντες προδοσίαν την εγκατάλειψιν του αγώνος των και την προσχώρησιν αυτών εις τας τάξεις της, κατ' αυτούς, «σχισματικής» Εκκλησίας της Ελλάδος, δεν δείκνυνται εύνους προς μίαν τοιαύτην λύσιν, καυχώμενοι μάλιστα αντιθέτως διά την επί ήμισυ αιώνος πιστότητα αυτών προς τας αρχάς εκείνας, υπέρ ων ποικίλους διωγμούς και παντοίας υπέστησαν ταλαιπωρίας(92).
Είναι, κατά ταύτα, απίθανος και ανεδαφική και εκτός πραγματικότητος(93) η στήριξις οιασδήποτε ελπίδος επί την αποτελεσματικότητα της προτάσεως ταύτης, εν όψει των σημερινών δεδομένων και της επί 57ετίαν όλην εμπεδώσεως παρά τοις παλαιοημερολογίταις των πιστευμάτων αυτών, κατά τρόπον τοιούτον, ώστε να αποβαίνη ματαία πάσα προσπάθεια προς απαγκίστρωσιν αυτών, ομιλούντων ήδη και σήμερον εισέτι περί επανόδου, όχι πλέον αυτών, αλλά και της Εκκλησίας της Ελλάδος, εις το παλ. ημερολόγιον.
Σημειώσεις
89. Βλ. ταύτας, εν: Αι Συνοδικαί Εγκύκλιοι τ. Α' σ. 417, 450, 637, 676, τ. Β' σ. 578.
90. Εκκλησίας Ελλάδος, Το Ημερολογιακόν ζήτημα... σ. 30, 51.
91. Πρβλ. και Χ. Παπαγεωργίου, ένθ. ανωτ. σ. 516.
92. Βλ. το υπ' αριθμ. 745/1-14 Σεπτ. 1970 έγγραφον ΠΘΕΟΚ προς την Ι.Σ.
93. Την επάνοδον αυτών εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος χαρακτηρίζουσιν oι «Ζηλωταί» ως «κακόν όνειρον» όπερ βλέπουσιν οι ταύτην σκεπτόμενοι (Βλ. Ζηλωτών αγιορ. Πατέρων, Φωνή εξ. Αγ. Όρους... Πρόλογος και απολογητική απάντησις... σ. 20).
|
|
|
