|
"ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΙΣ
ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΑΤΑ ΤΕ ΤΗΝ ΓΕΝΕΣΙΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ"
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗ,
† Αρχιεπισκόπου Αθηνών |
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΟΓΔΟΟΝ
ΑΙ ΠΡΟΤΑΘΕΙΣΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΙΣ ΑΥΤΩΝ
8. Σιωπηρά αναγνώρισις υπό τε της Εκκλησίας και της Πολιτείας της de facto δεδημιουργημένης καταστάσεως των παλαιοημερολογιτών. Παράλληλος ανάπτυξις αυτών υπό την σκέπην του Κράτους.
Η πρότασις αύτη εκπορεύεται, ως είναι φυσικόν, εκ των παλαιοημερολογιτικών τάξεων και επικαλείται την επί μακράν σειράν ετών διαμόρφωσιν εν Ελλάδι μιας de facto καταστάσεως, εκ των κόλπων της Εκκλησίας προελθούσης και εν τη εξελίξει αυτής μορφοποιηθείσης εις ανεξάρτητον απ' αυτής θρησκευτικήν κοινωνίαν, ωργανωμένην κατά το πρότυπον της επισήμου Εκκλησίας της Ελλάδος. Ούτως η λεγομένη Ιερά Σύνοδος των ΓΟΧ (παρατάξεως Ματθαίου) εν Διαγγέλματι αυτής υποστηρίζει την λύσιν ταύτην ευελπιστούσα ότι εν αποδοχή ταύτης αμφότεραι αι «Εκκλησίαι», η τε «κρατούσα» της Ελλάδος και η των παλαιοημερολογιτών θα επιβιώσωσιν εν ειρήνη «αναπτύσσουσαι παράλληλον ευγενή άμιλλαν
νομιμοφροσύνης και έργων πνευματικών»(82). Το αυτό αίτημα υπέβαλε και η ετέρα παράταξις δι' υπομνήματος της ΠΘΕΟΚ εν έτει 1952 προς τους Βουλευτάς(83) ένθα προυτείνετο και η αναγνώρισις του «Μητροπολίτου πρ. Φλωρίνης» ως πνευματικού αρχηγού των εν Ελλάδι παλαιοημερολογιτών. Σημειωτέον ότι και ο Μακ. Πατριάρχης Αλεξανδρείας Χριστοφόρος διά του από 20-11-1958 εγγράφου αυτού προς τον Αρχιεπ/πον Αθηνών Θεόκλητον, ετάσσετο υπέρ της τοιαύτης λύσεως ανοχής, ως προσωρινής(84).
Παρεμφερή πως πρότασιν υπεστήριξαν εν έτει 1960 οι «Τρεις Ιεράρχαι» ταχθέντες υπέρ της εν αγάπη αναγνωρίσεως υπό της Εκκλησίας της υφισταμένης καταστάσεως των παλαιοημερολογιτών και της προσφοράς αυτοίς της δυνατότητας της ελευθερίας υπάρξεως «χάριν των υψίστων συμφερόντων της Ορθοδοξίας»(85). Kαι ο «πρ. Φλωρίνης» εν τω εαυτού Υπομνήματι προς την Διοικούσαν Ι. Σύνοδον, εκ της αυτής ορμώμενος βάσεως, εζήτει εκεχειρίαν εις τας σχέσεις Εκκλησίας και παλαιοημερολογιτών, υπονοών την σιωπηράν τουλάχιστον αναγνώρισιν αυτών και την εν πνεύματι ανοχής αντιμετώπισιν της δημιουργηθείσης καταστάσεως(86). Ο Χ. Γεωργιόπουλος, Πρόεδρος ΝΣΚ περιέλαβε την λύσιν τούτην διαζευκτικώς και κατά σειράν τρίτην εν τη εαυτού από 14-10-1972 σχετική εισηγήσει προς την Κυβέρνησιν, τονίσας ότι, εν αποδοχή της λύσεως ταύτης, δέον όπως η Εκκλησία απόσχη της λήψεως οιουδήποτε (νομοθετικού ή κανονικού) μέτρου κατά των παλ/τών(87).
Τεχνολογούντες την πρότασιν τούτην παρατηρούμεν ότι αύτη,εξυπηρετεί βασικώς τα συμφέροντα των παλαιοημερολογιτών, ερείδεται δ' επί επιχειρημάτων αντλουμένων μόνον εκ της επί μίαν 57ετίαν υφισταμένης πραγματικής καταστάσεως. Kαι είναι μεν ορθόν οπωσδήποτε, όπως μη, αγνοηθή το παράπαν η τοιαύτη διαμεμορφωμένη κατάστασις εν τη επιλογή της προσφορωτέρας λύσεως του όλου παλαιοημερολογιτικού προβλήματoς. Όμως η επίκλησις μόνης αυτής, εν απομονώσει από ετέρων θετικών προτάσεων, και η μακράν κανονικών δεδομένων και εκκλησιολογικών προϋποθέσεων αντιμετώπισις του ζητήματος, επί τη βάσει απλώς και μόνον της μακροχρονίου διαμεμορφωμένης de facto καταστάσεως, πιστεύομεν ότι δεν συντελεί εις την επίλυσιν του ζητήματος, αλλά απεναντίας μέλλει να διαιωνίση, εν σιωπηρά έστω αναγνωρίσει, το εν τοις πράγμασιν υφιστάμενον σχίσμα και να απομακρύνη πάσαν τυχόν θετικήν λύσιν προς άρσιν αυτού, τοσούτω μάλλον :καθ' όσον δεν είναι ηνωμένη νυν η παλ/κή παράταξις(88). Και βεβαίως η Εκκλησία έχει ταχθή κατά τής προσφυγής εις βίαια μέτρα προς περιστολήν της παλαιοημερολογιτικής ανωμαλίας, τούτο όμως δεν δύναται να έχη την έννοιαν, ότι αύτη άγεται εις σιωπηράν και άνευ ετέρου αναγνώρισιν του παλαιοημερολογιτικού κινήματος, τοσούτω μάλλον καθ' όσον μία τοιαύτη ενέργεια θα εσήμαινε την αναγνώρισιν πολλών αντικανονικοτήτων και λοιπών ασυδότων και απαραδέκτων, εξ
επόψεως κανονικής και νομικής, πράξεων και καταστάσεων και την αμνήστευσιν τουλάχιστον αυτών, επί προφανεί καταφρονήσει της κανονικής εν τη Εκκλησία τάξεως. Τω λόγω τούτω φρονούμεν ότι μόνη η λύσις της σιωπηράς ανοχής, ως τούτην εννοεί η παλαιοημερολογιτική μερίς, δεν δύναται να συμβάλληται θετικώς εις την προώθησιν ειλικρινούς λύσεως του οξέος παλαιοημερολογιτικού προβλήματος.
Σημειώσεις
82. Διάγγελμα Ι. Συνόδου ΓΟΧ (Ματθαίου) σ. 33.
83. Υπόμνημα ΠΘΕΟΚ προς τους Βουλευτάς 1952 σ. 15.
84. Βλ. «Η Φ.Ο.» 1958 φ.302 σ. 4-5, Σ. Καραμήτσου-Γαμβρούλια, ένθ' ανωτ. σ. 320.
85. «Οι Τρεις Ιεράρχαι» 1960 σ. 74.
86. Χρυσοστόμου Μητροπολίτου πρ. Φλωρίνης, Υπόμνημα προς την Διοικούσαν Ι. Σύνοδον σ. 10.
87. Βλ. «Ελεύθ. Κόσμον» 13-2-1973 σ. 8.
88. Πρβλ, επιστολήν Γ. Παπαγιαννοπούλου, εν: «Αγιορ. Βιβλιοθήκη» 1957 σ. 62.
|
|
|
