|
"ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΙΣ
ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΚΑΤΑ ΤΕ ΤΗΝ ΓΕΝΕΣΙΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ"
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Κ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗ,
† Αρχιεπισκόπου Αθηνών |
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΠΕΜΠΤΟΝ
ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ
Ι. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗ 1924-1934: Δεκαετία ιδεολογικής διαμάχης και αντιεκκλησιαστικής δραστηριότητος
Φάσις Πρώτη :
1. Τα υπό των παλαιοημερολογιτών προβληθέντα βασικά κατά της «διορθώσεως» επιχειρήματα.
η) Δεν υπήρξε σκανδαλισμός του λαού ουδέ σύγχυσις ένεκα της ταυτοχρόνου υπάρξεως εν Ελλάδι δύο ημερολογίων
Εις τον ισχυρισμόν του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Φωτίου, ότι «αναιτίως»
επισπεύδεται υπό της Εκκλησίας της Ελλάδος η «διόρθωσις» του Ιουλιανού
Ημερολογίου(163), όν επανέλαβον έκτοτε κατά κόρον οι παλαιοημερολογίται(164) απήντα ο Αρχιεπ/πος Χρυσόστομος διά της από 8-4-1924 παραινετικής Εγκυκλίου, υπεραμυνόμενος της θέσεως, ότι βασικόν ρόλον εν τη εξελίξει του όλου ημερολογιακού ζητήματος παρ' ημίν είχε διαδραματίσει η τοιαύτη ακριβώς του λαού σύγχυσις ένεκα της υφισταμένης διαφοράς μεταξύ πολιτικού και εκκλησιαστικού ημερολογίου(165). Και η «Εκκλησία» υπεστήριζεν εν έτει 1926, ότι «του εκκλησιαστικού εορτολογίου μη συμπίπτοντος προς το εν χρήσει της ελληνικής κοινωνίας ημερολόγιον, σκανδαλισμός της συνειδήσεως του λαού προέκυψεν ου σμικρός και κίνδυνος αποξενώσεως αυτού από της Εκκλησίας», απηριθμούντο δ' εν συνεχεία συγκεκριμέναι περιπτώσεις, καθ' ας «εκκλησιαστικαί εορταί μη τελούμεναι πλέον κατά τας ημερομηνίας του εν κοινή χρήσει ημερολογίου, ήρξαντο αγνοούμεναι υπό του λαού»(166). Σημειωτέον ότι την ανάγκην της ημερολογιακής μεταβολής προς κατάπαυσιν της ως εκ της ταυτοχρόνου χρήσεως δύο ημερολογίων προξενουμένης τω λαώ συγχύσεως και κυρίως αποξενώσεως από της Εκκλησίας, είχεν επισημάνει και υποδείξει πρώτος ο Πατριάρχης Μόσχας Τύχων εν έτει 1919, πολύ δε προ του 1923 αι Εκκλησίαι Σερβίας και Ρουμανίας οιονεί επισπεύδουσαι την μεταβολήν του ημερολογίου είχον αξιώσει παρά του Οικουμενικού Πατριαρχείου την ενέργειαν των δεόντων προς εφαρμογήν της εν λόγω μεταβολής(167). Είναι
προφανές ότι αυτή καθ' εαυτήν η ύπαρξις δύο ημερολογίων εν Ελλάδι απετέλει οπωσδήποτε πηγήν ανωμαλίας, δεδομένων των επικρατουσών εν τη πατρίδι ημών συνθηκών, κυρίως δε της, ένεκα του συστήματος των σχέσεων μεταξύ Εκκλησίας καί Πολιτείας, αφεύκτου εκ τούτων αλληλεπιδράσεως των εις εκατέραν αυτών ισχυόντων. Κατά συνέπειαν δεν δυνάμεθα να αρνηθώμεν την δημιουργηθείσαν εξ αιτίας της καταστάσεως ταύτης σύγχυσιν ή και ανωμαλίαν καθώς και τον εν αυταίς υποκρυπτόμενον κίνδυνον αποξενώσεως του λαού από της Εκκλησίας.
Σημειώσεις
163. Βλ. την υπ' αριθμ. 226/20-4-1924 επιστολήν αυτού προς τον Μακ. Αθηνών Χρυσόστομον, εν: Αρχιμ. Θ. Στράγκα, ενθ' ανωτ. τ. Β' σ. 1289.
164. Γ. Ευστρατιάδου, ένθ' ανωτ: σ. 67.
165. Τα αυτά επανέλαβε βραδύτερον ο αυτός και έτεροί τινες. Βλ. σχετικώς «Εκκλησίαν» 1927 σ. 287-295. «Η επελθούσα ήδη τάξις εδικαίωσε πλήρως την ελληνικήν Εκκλησίαν, η οποία διά της εσκεμμένης ενεργείας αυτής έσπευσε να ικανοποιήση την απαίτησιν ολοκλήρου του ελληνικού κόσμου δεχθείσα την αφομοίωσιν του εκκλησ. Ημερολογίου» έγραφεν η «Ανάπλασις» τη 1η Απριλίου 1924 («Επί της αφομοιώσεως του Εκκλησ. Ημερολογίου» 1924 σ. 105), δεχομένη ότι η μεταβολή αύτη «απετέλει μέτρον προνοίας προς πρόληψιν τόσων ατόπων τα οποία εσημειούντο επί εν έτος εις τον θρησκευτικόν βίον μας» (ενθ. ανωτ.).
166. «Εκκλησία», 1926 σ. 345-346. Πρβλ. Χρυσοστόμου (Α' ), Αρχιεπισκόπου Αθηνών..., Ημερολογιακά Α' 1926 σ. 28 και 29, ένθα υποστηρίζεται ότι «μέγας υπήρξεν ο σκανδαλισμός και απερίγραπτος η σύγχυσις».
167. Περί της επερχομένης παρά τω λαώ συγχύσεως εκ της χρήσεως δύο ημερολογίων διελάμβανεν ο Πατριάρχης Μόσχας Τύχων εν εγγράφω αυτού προς τον Οικουμενικόν Πατριάρχην Γερμανόν, εν ω ετονίζετο, προς τοις άλλοις, και ότι «η σκέψις περί του δυνατού ή επιθυμητού της αλλαγής του παλαιού ημερολογίου διά του νέου ούτω γεννάται ουχί εκ λόγων τυχόν θεωρητικών και επιστημονικών, αλλ' αποκλειστικώς εκ των πρακτικών και βιοτικών δυσχερειών, ας διέρχεται νυν η ρωσσική Εκκλησία, τηρούσα το παλαιόν αυτής ημερολόγιον υπό τας ουσιωδώς μεταβληθείσας συνθήκας πάσης της πολιτικής και της λαϊκής ζωής, και εκ των κινδύνων (οίος λ.χ. η βαθμιαία απομάκρυνσις των λαϊκών μαζών από της επιρροής της Εκκλησίας) οίτινες απορρέουσιν εκ των δυσχερειών τούτων» («Εκκλησία» 1925 σ. 234). Πρβλ. και Χρυσοστόμου (Α') Αρχιεπισκόπου Αθηνών...,Ημερολογιακά 1929 σ. 37 και «Η διόρθωσις τουμερολογίου» εν: «Ανάπλασις» 1927 σ. 48.
|
|
|
